Status spomenika -> Nacionalni spomenik

"Službeni glasnik BiH", broj 104/06. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika, na osnovu člana V stav 4 Aneksa 8 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini i člana 39 stav 1 Poslovnika o radu Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika, na  sjednici održanoj od 19. do 23. januara 2006. godine je donijela

O D L U K U

I

            Istorijska građevina - Vijećnica u Bosanskom Novom/Novom Gradu se proglašava nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: nacionalni spomenik).

            Nacionalni spomenik  se nalazi na lokaciji koja obuhvata k.č. broj 504/1 (prema novom premjeru), posjedovni list broj 885, k.o. Novi Grad, Bosanski Novi/Novi Grad, Republika Srpska, Bosna i Hercegovina.

            Na nacionalni spomenik se primjenjuju mjere zaštite i rehabilitacije utvrđene Zakonom o sprovođenju odluka Komisije za zaštitu nacionalnih spomenika ustanovljene u skladu sa Aneksom 8 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 9/02).

II

            Vlada Republike Srpske dužna je da obezbijedi pravne, naučne, tehničke, administrativne i finansijske mjere za zaštitu, konzervaciju, prezentaciju i rehabilitaciju nacionalnog spomenika.

            Vlada Republike Srpske  dužna je da obezbijedi finansijske i tehničke uslove za izradu tehničke dokumentacije za rehabilitaciju nacionalnog spomenika.

            Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika (u daljnjem tekstu: Komisija) utvrdiće uslove i obezbijediti sredstva za izradu i postavljanje informacione table sa osnovnim podacima o spomeniku i odluci o proglašenju dobra nacionalnim spomenikom.

III

            I zona zaštite obuhvata prostor nacionalnog spomenika definisan u tački I stav 2 ove odluke.

            S ciljem zaštite i obezbjeđenja uslova za rehabilitaciju nacionalnog spomenika, utvrđuju se dvije etape u izvođenju radova:

            I etapa –  Hitna zaštita od daljnjeg propadanja

            Hitne mjere zaštite objekta podrazumijevaju:

• Raščišćavanje rastinja oko objekta i unutar njega sa čišćenjem unutrašnjih prostorija i odvozom šuta na deponiju;
• Zatvaranje svih otvora radi onemogućavanja ulaska u objekat;
• Interventne radove na krovnom pokrivaču s ciljem sprečavanja prodiranja atmosferilija u unutrašnjost objekta;
• Podupiranje i pričvršćivanje nestabilnih dijelova (konstruktivni i nekonstruktivni elementi);
• Postavljanje natpisa radi upozoravanja prolaznika na moguće opasnosti.

            II etapa – Rehabilitacija nacionalnog spomenika

• Dozvoljeni su samo radovi na statičko-konstruktivnoj sanaciji, restauraciji i konzervaciji nacionalnog spomenika uz odobrenje ministarstva nadležnog za prostorno uređenje u Republici Srpskoj i stručno nadziranje nadležne službe zaštite nasljeđa na nivou Republike Srpske.

            II zona zaštite obuhvata kontaktnu zonu nacionalnog spomenika u kojoj nisu dozvoljene intervencije koje mogu da ugroze nacionalni spomenik.

IV

            Stavljaju se van snage svi sprovedbeni i razvojni prostorno-planski akti koji su suprotni odredbama ove odluke.

V

            Svako a posebno nadležni organi Republike Srpske, gradske i opštinske službe suzdržaće se od preduzimanja bilo kakvih radnji koje mogu da oštete nacionalni spomenik ili dovedu u pitanje njegovu zaštitu i rehabilitaciju.

VI

            Ova odluka dostaviće se Vladi Republike Srpske, ministarstvu nadležnom za prostorno uređenje u Republici Srpskoj, nadležnoj službi zaštite nasljeđa na nivou Republike Srpske i opštinskom organu uprave nadležnom za poslove urbanizma i katastra radi sprovođenja mjera utvrđenih u tač. II - V ove odluke i nadležnom opštinskom sudu radi upisa u zemljišne knjige.

VII

            Sastavni dio ove odluke je obrazloženje sa pratećom dokumentacijom koje je dostupno na uvid zainteresovanim licima u prostorijama i na web-stranici Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika (http://www.aneks8komisija.com.ba).

VIII

            Shodno članu V stav 4 Aneksa 8 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini, odluke Komisije su konačne.

IX

            Danom donošenja ove odluke sa Privremene liste nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine («Službeni glasnik BiH» broj 33/02, «Službeni glasnik Republike Srpske» broj 79/02, «Službene novine Federacije BiH» broj 59/02 i «Službeni glasnik Distrikta Brčko BiH» broj 4/03) se briše nacionalni spomenik upisan pod rednim brojem  116.

X

            Ova odluka stupa na snagu danom donošenja i objaviće se u «Službenom glasniku BiH».

            Ovu odluku Komisija je donijela u sljedećem sastavu: Zeynep Ahunbay, Amra Hadžimuhamedović, Dubravko Lovrenović, Ljiljana Ševo i Tina Wik.

Broj: 06.1-2-278/05-2

20. januara 2006. godine

Jajce

Predsjedavajući Komisije

Dubravko Lovrenović

O b r a z l o ž e nj e

I - UVOD

            Na osnovu Zakona o sprovođenju odluka Komisije za zaštitu nacionalnih spomenika, uspostavljene shodno Aneksu 8 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini, član 2 stav 1, “nacionalni spomenik” je dobro koje je Komisija proglasila nacionalnim spomenikom, u skladu sa članovima V i VI Aneksa 8, kao i dobra upisana na Privremenu listu nacionalnih spomenika sve dok Komisija ne donese konačnu odluku o njihovom statusu, a za šta ne postoji vremensko ograničenje, i bez obzira na to da li je za navedeno dobro podnesen zahtjev.

Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika je donijela odluku o stavljanju Zgrade stare vijećnice u Bosanskom Novom (Novom Gradu) na Privremenu listu nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine pod rednim brojem 116.

U skladu sa odredbama Zakona, a na osnovu člana V stav 4 Aneksa 8 i člana 35 Poslovnika o radu Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika, Komisija je  pristupila sprovođenju postupka za donošenje konačne odluke o proglašenju dobra nacionalnim spomenikom.

II – PRETHODNI POSTUPAK

U toku vođenja postupka izvršen je uvid u:

• dokumentaciju o lokaciji imovine i sopstveničku dokumentaciju,
• sadašnje stanje dobra,
• podatke o sadašnjem stanju i namjeni dobra, uključujući opis i fotografije,
• istorijsku, arhitektonsku i drugu dokumentarnu građu o dobru koja je data u popisu korišćenja dokumentacije u okviru ove odluke.

Na osnovu uvida u prikupljenu dokumentaciju utvrđeno je sljedeće:

1. Podaci o dobru

Lokacija

            Bosanski Novi/Novi Grad se nalazi na  sjeveru Bosne i Hercegovine, na ušću Sane u Unu. Grad  se nalazi, respektivno, na sljedećim geografskim koordinatama: 45° 2' 45'' sjeverne geografske širine i 16° 22' 49'' istočne geografske dužine, a njegova nadmorske visina iznosi 216 metara. 

            Vijećnica je smještena uz samu obalu rijeke Une, u blizini  mosta, u zoni graničnog prelaza sa Republikom Hrvatskom.           

Istorijski podaci

Novi Grad (Bosanski Novi) nalazi se na ušću Sane u Unu, a pominje se 1280. godine u vlasti knezova Blagajskih. Početkom 16. vijeka grad je bio u posjedu Nikole Zrinskog, a 1557. godine pao je pod tursku vlast. Tvrđava je imala četverougaonu osnovu i bila je opkoljena šancem sa visećim mostom. U vrijeme austrijsko-turskog rata krajem 17. vijeka grad se u kraćem periodu nalazio u rukama Habzburga, ali je Karlovačkim mirom vraćen Porti. Tvrđava u Novom je 1726. godine ojačana i proširena, a zbog strateškog značaja u gradu je do sredine 19. vijeka održavana dobro opremljena vojna posada. Od tvrđave su se sačuvali neznatni dijelovi kule.

Nakon austro-ugarske okupacije u orijentalne oblike grada uklopljeno je nekoliko reprezentativnijih objekata građenih u eklektičkom maniru - današnja zgrada Suda i potez stambeno-poslovnih jednospratnica u jezgru grada.

Objekat je sagrađen 1888. godine kao zgrada opštinske Vijećnice.

Objekat je lociran na samoj obali rijeke Une, uz most, a sagrađen je u isto vrijeme kad i stari most na Uni, koji je tokom Drugog svjetskog rata porušen.

Nakon Drugog svjetskog rata objekat je doživio više izmjena, od kojih najgrublje narušavanje autentičnosti predstavlja izgradnja aneksa na južnoj strani. Zgrada je oštećena posebno u zemljotresima 1969. i 1981. godine. Za sanaciju nekih dijelova autentične zgrade je korišćen beton. U septembru 1995. godine zgrada Vijećnice je pretrpjela više direktnih pogodaka granatama. Tom prilikom se srušio jedan unutrašnji zid, a na ostalim zidovima su nastale velike pukotine i deformacije. Krovna konstrukcija je popucala, stolarija vrata i prozora je uništena, a dio balkona je otpao. (1)   

2. Opis dobra

Arhitektura

Objekat ima dvije etaže, prizemnu i spratnu. Pripada sistemu konstrukcija sa masivnim zidovima. Međuspratna konstrukcija je urađena od čeličnog grednika sa daščanom oplatom «slijepog poda», iznad kog su kao podne obloge korišćeni: parket (u kancelarijama), keramika (u prostorijama sa sanitarijama) i kamen (u hodnicima, stepeništu i holu), a sa donje strane grednika takođe su postavljeni daščana oplata, trska i krečni malter. Ukupna visina tavanske konstrukcije, između prizemne i spratne etaže, iznosi oko 67 cm.

Fasadni zidovi na sjeverozapadnoj, sjeveroistočnoj i jugoistočnoj stani objekta su zidani ciglom austrijskog formata u krečnom malteru i u konstruktivnom smislu su kompozitni, jer je njihova spoljna strana izidana pravilnim, obrađenim kamenim kvaderima, koji su strukturalno ugrađeni (i «kameni dio» preuzima konstruktivna oštećenja). Unutrašnji nosivi zidovi su zidani ciglom austrijskog formata. Krovna konstrukcija je drvena, pokrov urađen od pocinčanog lima, a nagib krovnih ploha iznosi oko 4 stepena.

Dužina objekta na sjeverozapadnoj strani je otprilike 20,30 m (zapravo, prvobitna dužina je 15,10 m, a dužina dograđenog aneksa je oko 5,2 metra), na uličnoj sjeveroistočnoj strani oko 17,25 m, na jugoistočnoj stani 10,60 m.

Ulaz u objekat se nalazi na uličnoj sjeveroistočnoj strani objekta. Ulazna partija je naglašena portalom (dimenzija oko 2,35x3,85 m/ širina x visina), a  četiri kamena stepenika (15x30 cm/visina x širina stepenice) denivelišu ulazni podest.

Drvenim dvokrilnim ulaznim vratima preko vjetrobranskog prostora (dimenzija oko 2,35 x 4,45 m/ širina x dužina) se pristupa holu (dimenzija oko 4,50 x 6,70 m/ širina x dužina) u čijem južnom dijelu je smješteno trokrako stepenište: dva bočna stepenišna kraka sa po pet stepenica 16,3/29 cm (visina stepenika/širina stepenika) i jedan duži, prislonjen uz južni zid objekta, sa 14 stepenica 16,3/29 cm (visina stepenika/širina stepenika). Širina stepenišnog kraka je otprilike 140 cm, stepenište je izvedeno sa zrcalnim prostorom(2) čije su dimenzije oko 75 x 393 cm. Hol i stepenišni prostor su osvijetljeni samo preko prozora postavljenih u nivou sprata južnog fasadnog zida objekta. 

Spratni stepenišni podest je oslonjen na stub (Ø oko 35 cm, visine oko 355 cm) postavljen ispod ivičnog dijela podesta, uz zrcalni stepenišni prostor. Stepenište je ograđeno ogradom od kovanog gvožđa (ograda ima visinu otprilike 75 cm), a njen rukohvat je izveden od drveta.

Prema raspoloživim podacima, objekat je bio projektovan kao gradska vijećnica, a tu funkciju je zadržao sve do okončanja II svjetskog rata, kada mu je dodijeljena druga namjena – u njemu je bio smješten Zavičajni muzej. Osim glavnog, objekat ima još dva ulaza: jedan na uglu sjeverne i zapadne fasade (u prizemnom dijelu ugaone torete(3)), te još jedan na zapadnoj strani objekta. Prema podacima iz djelimično sačuvane projektne dokumentacije(4) dogradnje Vijećnice realizovane 80. godina 20. vijeka, prizemni dijelovi sjevernog trakta objekta, zapadno od glavnog ulaza, kao i zapadnog trakta, te prizemna dogradnja objekta sa njegove južne strane su funkcionalno objedinjeni i adaptirani za potrebe restorana. Svijetla visina prostorija u prizemlju iznosi oko 3,55 m.

Iz hola na spratu se pristupa kancelarijama (ima ukupno 5 kancelarija, gabaritnih dimenzija: 2,75x4,60 m, 4,50x5,00 m, 4,50x2,45 m, 4,50x3,9 m,  4,50x3,95 m i svijetlih visina otprilike 3,90 m) i sali za sastanke, smještenoj u zapadnom traktu objekta.

Tavanska površina sale za sastanke (unutrašnjih dimenzija 6x9 m i svijetle visine 3,9 metara) je oslikana. Spoljni rub oslikane tavanske površine od zidova je udaljen otprilike 50 cm.

Ukupnom površinom dominiraju svijetloplava i svijetlozelena boja, te crvena i oker.

Slikana površina može da se podijeli na tri cjeline:

1. ivičnu zonu,
2. veću kvadratnu površinu,
3. manju kvadratnu površinu.

Oslikana zona počinje blago profilisanim vijencem obojenim oker bojom. Iza profilisanog vijenca teku tri različito dekorisane trake. One su međusobno odvojene uskim sivim trakama sa crnim linijama i bijelim trakama ispunjenim crvenim tačkicama.

Bojena podloga prve dekorisane trake je tamna. Po njoj je izveden niz sitne lozice koji spaja naizmjenično veći crvenkasti list i plavičasti cvijet, odnosno rozetu.

U centralnoj dekorisanoj traci dominira geometrijski ornamenat oker boje.

Podloga treće dekorisane trake je zelene boje. Dekoraciju čine nešto krupniji plavičasti cvjetovi nego na prvoj traci i motivi ruže. Važno je napomenuti da ista dekoracija razdvaja kvadratne površine.

Okvir veće kvadratne površine čini već pomenuti geometrijski ornamenat u oker boji. Unutrašnjost kvadrata je ispunjena crvenim osmokrakim i petokrakim zvijezdama, te plavim medaljonima. Zvijezde i plavi medaljoni izgledaju kao da su nasumice rasuti po oslikanoj površini. Međutim, pažljivim posmatranjem može da se primijeti da se u centralnoj osmokrakoj zvijezdi ukrštaju dijagonalne trake, praveći na taj način znak X na ukupnoj oslikanoj površini. Oko centralne zvijezde, na istoj udaljenosti, a u površinu oslikanog kvadrata su postavljene četiri, takođe osmokrake zvijezde, koje su međusobno spojene trakama koje se produžavaju prema spoljnoj ivici kvadrata. Na taj način je oslikano polje podijeljeno na devet manjih kvadrata. U centralnim spoljnim kvadratima su naslikane polovine osmokrakih zvijezda oko kojih su naslikane po dvije petokrake zvijezde. Te polovine osmokrakih zvijezda čine polazne tačke traka koje, kada se spoje, grade jedan veliki romb. Upravo ovaj romb sa trakama, koje polaze iz centralne zvijezde i grade znak X, pravi četiri manja romba. U centru svakog manjeg romba je šestostranični tamnoplavi medaljon čija je površina ispunjena floralnim ornamentom u smeđoj i oker boji. Oko ovog medaljona su raspoređene četiri petokrake zvijezde. Ostale površine su obojene svijetloplavom bojom sa  floralnim ornamentom.

Manja kvadratna površina je oivičena istom dekorativnom trakom kao i prethodna. Unutrašnjost je obojena zelenom bojom po kojoj su naslikane crvenkaste ružice. Glavne motive čine ivični četvorolatični cvjetovi (sa svake strane po jedan) i centralna izdužena forma sa trolisnim završetkom. Ovi motivi su obojeni svijetloplavom bojom sa oker lozicom. Oivičeni su sivom trakom. Centralni izduženi motiv sa trolisnim završetkom u svom središtu je zelene boje sa nešto tamnijom lozicom.

Najveću vrijednost Vijećnice predstavlja njena fasadna dekoracija, a rješenja fasadnih ploha, kao i vrsta i izbor upotrijebljenih dekorativnih elemenata rezultat su projektantovog eklektičkog pristupa artikulaciji arhitektonskog izgleda objekta. 

Na uličnoj fasadi, kao i na sjeverozapadnoj fasadi, otvori su postavljeni u pet osovina kako u prizemlju, tako i na spratu. Prozorski otvori spratne etaže (svijetlih mjera 96x196 cm) smješteni su u edikulama, uokvirenim dekorativnim vijencem, izvedenim od pečenih keramičko-fajansnih elemenata (čija je površina urađena u plitkom reljefu, a kao dekorativni motiv je korišćena biljna ornamentika). U niši koja se nalazi u gornjoj zoni edikule je plitkoreljefni cvjetni motiv.

Bogatstvom dekorativnih ukrasa naročito se ističe ugaona toreta sa balkonom. Parapet balkonske ograde je ukrašen stilizovanom geometrijskom ornamentikom sa različitim varijacijama prepletenih formi osmougaonika i osmougaonih zvijezda izvedenih u plitkom reljefu. Polukružno zasvedeni otvori balkonskih prozora i vrata sa bočnih strana su naglašeni polustubovima, a sa gornje strane plitkoreljefnim prelomljenim lukovima(5). Krovni plašt torete je u formi poluelipsoidne kupole. Konzolno istaknutim profilisanim vijencem sa nizom slijepih arkadnih niša ispod njega je naglašen završetak zida torete.  Zidne plohe torete između završnog vijenca i otvora prozora i vrata su ukrašene plitkoreljefnim štukaturnim dekoracijama: vijencima, isprepletenim trakama, stilizovanim cvjetovima.

Vijećnica predstavlja najreprezentativniji objekat u Novom Gradu. Bez obzira na njene relativno male gabarite, zbog svoje izuzetno bogate dekorativnosti i upečatljivosti, ona se, svakako, ubraja u red najskladnijih objekata na cijelom prostoru Bosne i Hercegovine.  

3. Dosadašnja zakonska zaštita

            Zgrada stare Vijećnice (Zavičajni muzej) u Novom Gradu je registrovana kao spomenik kulture i bila je pod zaštitom propisanom Zakonom o zaštiti kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Bosne i Hercegovine («Sl. list SRBiH» broj 20 /85).

Pod nazivom Zgrada stare vijećnice i rednim brojem 116  dobro se nalazi na Privremenoj listi Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine.

4. Istraživački i konzervatorsko-restauratorski radovi

Nema raspoloživih podataka koji bi svjedočili o izvođenju takvih radova na objektu.

Komisija Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske iz Banje Luke je 4.11.1997. godine izvršila inspekciju objekta i konstatovala sljedeće:

o        na objektu su nastala značajna konstruktivna oštećenja usljed neravnomjernog slijeganja terena, djelovanja atmosferilija i ratnih dejstava,

o        na spoljnim i unutrašnjim zidovima su vidljive konstruktivne pukotine,

o        istočna fasada je znatno oštećena usljed pogotka granatom,

o        usljed detonacija, izbijeni su prozori,

o        nedostaje dosta fasadne plastike,

o        u prizemlju je porušen jedan pregradni zid,

o        na pojedinim mjestima tavanica je urušena,

o        krov je oštećen na više mjesta.

O stanju objekta su obaviještene Opština Novi Grad i Vlada RS. (6)  

5. Sadašnje stanje dobra 

Objekat se nalazi u veoma lošem stanju. Zbog neravnomjernog slijeganja terena, na spoljnim i unutrašnjim zidovima su vidljive konstruktivno-strukturalne pukotine: Na svim fasadnim zidovima su evidentne prsline i pukotine koje imaju izrazito vertikali karakter, izuzetak su prsline i pukotine na fasadi prema rijeci, gdje su evidentne dijagonalne pukotine u zonama iznad nadprozornika, širine pukotina su različite i idu do 5 cm.

Na pojedinim mjestima je došlo do rušenja nadprozornih greda od opeke.

Na dvorišnom fasadnom zidu, koji nije sa vanjske strane obzidan kamenom, prisutno je, pored prslina i značajno ispiranje vezivnog sredstva iz spojnica.

Uzrok nastalih oštećenja je mahaničko djelovanje i djelovanje atmosferilija. (7)  

Zbog oštećenog krova i nepostojanja prozora (usljed ratnih dejstava, kao posljedica detonacija i direktnih i indirektnih pogodaka u zgradu Vijećnice, svi prozorski otvori i stakla su uništeni; jedan dio otvora je zatvoren daskama, a veliki broj otvora nije zatvoren), objekat je izložen progresivnom štetnom  uticaju atmosferilija i ratnih dejstava. Primjetna je i velika prisutnost iznikle mahovine i lišajeva i drugog rastinja na objektu koji veoma agresivno oštećuje objekat. Kao posljedica detonacija i pogodaka granatama i drugom municijom, veoma je oštećena ulična istočna fasada objekta, a značajno je devastirana i fasadna plastika objekta, najviše ukrasi oko prozora i vrata i završni vijenci.

Takođe je došlo i do urušavanja tavanica u jednom dijelu objekta.

6. Specifični rizici

Mogućnost progresa oštećenja je velika. Ona mogu da prouzrokuju gubitak stabilnosti dijelova konstrukcije objekta. Odlaganje intervencija na objektu može da prouzrokuje rušenje dijela objekta.

III - ZAKLJUČAK

Primjenjujući Kriterijume za donošenje odluke o proglašenju dobra nacionalnim spomenikom (“Službeni glasnik BiH” br33/02 i 15/03), Komisija je donijela odluku kao u dispozitivu. Odluka je zasnovana na sljedećim kriterijumima:

Vremensko određenje

(dobra nastala od praistorije do kraja XX vijeka)

Istorijska vrijednost

(veza građevine, cjeline ili područja sa istorijskom ličnošću ili značajnim događajem u istoriji)

Umjetnička i estetska vrijednost

i.           kvalitet obrade,

ii.          kvalitet materijala,

iii.         proporcije,

iv.          kompozicija,

v.          vrijednost detalja.

Čitljivost (dokumentarna, naučna, obrazovna vrijednost)

i.           materijalno svjedočanstvo o manje poznatim istorijskim periodima,

ii.          svjedočanstvo o istorijskim mijenama,

iii.         djelo značajnog umjetnika ili graditelja,

iv.          svjedočanstvo o određenom tipu, stilu ili regionalnom maniru,

v.          svjedočanstvo o tipičnom načinu života u određenom periodu.

Ambijentalna vrijednost

i.           značenje u strukturi i slici grada.

Izvornost

i.           oblik i dizajn,

ii.          materijal i sadržina,

iii.         tradicija i tehnike,

iv.          položaj i smještaj u prostoru.

Sastavni dio ove odluke su foto-dokumentacija i grafički prilozi navedeni u popisu priloga kako slijedi:

-                      Imovinsko-pravna dokumentacija

• Vijećnica, kopija katastarskog plana koju je izdala 20.10.2005. godine Republička uprava za geodetske i imovinsko-pravne poslove Republike Srpske, Područna jedinica Novi Grad.
• Vijećnica, izvod iz posjedovnog lista broj 885/66, parcela broj 504/1,  k.o. Novi Grad, koji je izdala Republička uprava za geodetske i imovinsko-pravne poslove Republike Srpske, Područna jedinica Novi Grad, broj 33-952 od 17.12.2002. godine.

-                      Fotografije snimljene 10.5.2003. godine (snimio: arhitekta Emir Softić).

-                      Dokumentacija Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske o Vijećnici u Novom Gradu.

• Opis stanja objekta
• Tehnička dokumentacija:
  • osnova sprata
  • poprečni presjek
  • podužni presjek
  • prednja sjeveroistočna fasada
  • bočna fasada
  • jugozapadna fasada sa dograđenim dijelom
  • detalj plafona
  • tlocrt sa dogradnjom
  • fotografije stanja zgrade Vijećnice iz 1997. i 2005. godine.

Korišćena literatura

U toku vođenja postupka proglašenja istorijske građevine Vijećnice u Bosanskom Novom/Novom Gradu nacionalnim spomenikom BiH  korišćena je sljedeća literatura:

1952.    Kreševljaković, Hamdija, Prilog povijesti bosanskih gradova pod turskom upravom, separat, Orijentalni institut u Sarajevu, Prilozi za orijentalnu filologiju i istoriju jugoslovenskih naroda pod turskom vladavainom, sv. II, Sarajevo,1952.

1980.     Kreševljaković, Hamdija, Kapetanije u Bosni i Hercegovini, 2. izd., "Svjetlost", Sarajevo, 1980.

1998.    Mujezinović, Mehmed, Islamska epigrafika Bosne i Hercegovine, knjiga 2, 3. izdanje, biblioteka "Kulturno naslijeđe", Sarajevo -Publishing, 1998.

1999.     ÇELEBI, Evliya, Putopis o Bosni i Hercegovini / Evlija Čelebi, Sarajevo, 1999.

2005.    PTA Elaborat Vijećnica u Bosanskom Novom-Novom Gradu; Projekat Regional Programme for Cultural and Natural Heritage in South East Europe 2003-2005. Nosilac posla: Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH, autori: dr Ljiljana Ševo, istoričar umjetnosti, mr Radovan Beleslin, dipl. inž. građ., Milijana Okilj, dipl. inž. arh., Banja Luka, 12. 9. 2005.

(1) Citirano iz: PTA Elaborat Vijećnica u Bosanskom Novom-Novom Gradu; Projekat Regional Programme for Cultural and Natural Heritage in South East Europe 2003-2005. Nosilac posla: Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH, autori: dr Ljiljana Ševo, istoričar umjetnosti, mr Radovan Beleslin, dipl. inž. građ., Milijana Okilj, dipl. inž. arh., Banja Luka, 12. 9. 2005. godine.

(2) Zrcalni prostor ili zrcalo je unutrašnji, “neizgrađeni” prostor stepeništa, koji se formira između stepenišnih krakova i glavnog tzv. spratnog podesta.

(3) Ugaoni “toranj” objekta na njegovom sjeverozapadnom uglu.

(4) Dijelovi projekta dogradnje Vijećnice iz osamdesetih godina - kopije crteža projekta se čuvaju u Republičkom zavodu za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske u Banjoj Luci. Prema nezvaničnim podacima (na crtežima ne postoje pečati niti tabele), tehničku dokumentaciju je uradio nepoznati projektni biro iz Beograda (podaci iz priloga PTA Elaborat Vijećnica u Bosanskom Novom-Novom Gradu; Projekat Regional Programme for Cultural and Natural Heritage in South East Europe 2003-2005. Nosilac posla: Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH, autori: dr Ljiljana Ševo, istoričar umjetnosti, mr Radovan Beleslin, dipl. inž. građ., Milijana Okilj, dipl. inž. arh., Banja Luka, 12. 9. 2005. godine).

(5) Lukovi nemaju jednoznačnu geometrijsku odrednicu. Radi se o složenim lukovima komponovanim iz više odsječaka (op. E. Softić).

(6) Prema podacima iz: PTA Elaborat Vijećnica u Bosanskom Novom-Novom Gradu, 2005. godina. Elaborat se poziva na dokumenat Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske iz Banje Luke  broj 189/97.

(7)  Citirano iz: PTA Elaborat Vijećnica u Bosanskom Novom-Novom Gradu, 2005. godina.