Svečanost otvaranja Evropskih dana naslijeđa
Dablin i Glendalok, Republika Irska,  05. - 07. septembar 2003. godine

            Svečanost otvaranja Evropskih dana naslijeđa održana je u Dablinu i Glendaloku, Republika Irska, od 05. do 07. septembra 2003. godine. Svečanosti je, kao predstavnik Bosne i Hercegovine prisustvovala Ljiljana Ševo, član Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika.

Nakon registracije učesnika i konferencije za štampu, na kojoj je istaknut značaj ove manifestacije za očuvanje, prezentaciju i razvijanje edukativnih potencijala naslijeđa, 05. septembra u 15h održan je sastanak koordinatora.

Tema foruma bila je "Evropski dani naslijeđa i osobe sa smetnjama u razvoju" ("European Heritage Days and People with disabilities"). Predsjedavao je Mr Eddie O'HARA, United Kingdom, MP, General Rapporteur on the Cultural Heritage, Parliamentary Assembly of the Council of Europe; izlaganja Ms. Brigitte Vanderbruggen, Belgium , EHD Coordinator, Mr Esteve Mach i Bosch, EHD Coordinator, Catalunya(Spain), ostali govornici Ms. Maria Calado, General Coordinator, EHD Liaison Office, Mr Daniel Thérond, Head of the Cultural Heritage Division, Council of Europe. Zaključak o temi dala je Teresa Clarke (Ireland), Rapporteur of the Forum, EHD Coordinator.

Kako Bosna i Hercegovina ove godine nije prezentovala Savjetu Evrope program Evropskih dana naslijeđa, to predstavnik Bosne i Hercegovine nije svečanosti prisustvovao u statusu koordinatora, već u statusu delegata.

Nakon obilaska dablinskog dvorca (Dublin Castle), reprezentativnog rezidencijalnog zdanja i administrativnog sjedišta, u kojem se odvijao program svečanosti prvog i prijepodneva drugog dana, organizovan je prijem  u Chester Beatty Library, u okviru Dublin Castle.

Drugog dana svečanosti, u sali Conference Centre, Dublin Castle, nakon pozdravne riječi gospodina Dermota Burka (Odjeljenja za prirodnu sredinu i naslijeđe i lokalnu upravu - Mr. Dermot Burke, PO, Dept. Environment Heritage & Local Government)  održana su tri predavanja na temu "Na rubu Evrope - u srcu kontinenta". Učesnici su imali priliku da čuju izuzetno zanimljiva izlaganja profesora Berija Rafterija (Barry Raftery) "Dolazak Kelta u Irsku", doktor Dagmar O^, Rajan Redel (Dagmar O^, Riain-Raedel) "Irski doprinos srednjovjekovnoj Evropi" i doktor Tomasa O^, Konora (Thomas O^, Connor) "Irski kontinentalni kolexi u XVII vijeku". Predsjedavao je Prof. Daithí O Cronín.

Predstavnik Bosne i Hercegovine predao je pakete Komisije, koji sadrže katalog izložbe, CD sa prezentacijom rada Komisije, štampani materijal sa osnovnim podacima o radu Komisije, kao i onaj o Višegradskom mostu, Stolačkoj tvrđavi i Tvrđavi u Jajcu, domaćinu, gospodinu Dermotu Burku i predstavniku Savjeta Evrope, gospodinu Danijelu Teronu. Učesnici su imali prilike da dobiju još 15 kataloga Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika u Bosni i Hercegovini, kao i 50 primjeraka kratke štampane prezentacije rada Komisije, za šta je pokazano izuzetno veliko interesovanje.

  Zvanična ceremonija otvaranja održana je u 15h u Glandaloku (Glendalough) monaškom centru koji se nalazi u nacionalnom parku Viklou (Wicklow). Učesnici su imali priliku da posmatraju performans starih zanata u cilju rekonstrukcije monaškog života u srednjem vijeku (IX-XII). Činu otvaranja prethodio je kratak koncert autohtone muzike na dvije harfe - tradicionalnim i simboličnim instrumentima Irske (Više...The European Heritage Days 2003).

Govoreći na svečanom otvaranju ovogodišnjih Evropskih dana naslijeđa, zamjenik generalnog sekretara Savjeta Evrope Maud de Boer-Buljuicchio upozorila je na neophodnost zaštite evropskog kulturnog naslijeđa. Prema njenim riječima naslijeđe je nezamjenjivo sredstvo za preispitivanje prošlosti i građenje budućnosti.

Mr Pat The Cope Gallagher, ministar prirodne sredine, naslijeđa i lokalne uprave  naglasio je važnost uloge međunarodne saradnje na polju zaštite kulturnih dobara. Eddie O'Hara MP, glavni izvještač za kulturno naslijeđa Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope govorio je o značaju omogućavanja pristupa kulturnom naslijeđu ljudima sa smetnjama u razvoju.

            Poslednjeg dana svečanosti organizatori su obezbjedili učesnicima krstarenje po dablinskom zalivu.

           Evropski dani naslijeđa, koje je Savjet Evrope zvanično ustanovio 1991. godine, akcija je od izuzetnog značaja. To ilustruje činjenica da je tokom 2002. godine u sklopu akcije Evropski dani naslijeđa 17 114 spomenika (uglavnom onih koji uobičajeno nisu otvoreni za publiku) bilo otvoreno za publiku u više od 5000 gradova, te da ih je obišlo oko 20 miliona posjetilaca.

Ovo upućuje na neophodnost uključivanja Bosne i Hercegovine u kampanju Evropskog dana naslijeđa.

Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika u Bosni i Hercegovini, u skladu sa ovlaštenjima u oblasti međunarodne saradnje koja je Predsjedništvo prenijelo na Komisiju, treba da definiše projekat Evropskih dana naslijeđa za sledeću, 2004. godinu, te da ga prezentuje nadležnim državnim institucijama i Savjetu Evrope, kako bi bilo obezbijeđeno odgovarajuće učešće Bosne i Hercegovine u ovoj kampanji u narednim godinama.