Status spomenika -> Nacionalni spomenik

"Službeni glasnik BiH", broj 35/06.

Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika, na osnovu člana V stav 4 Aneksa 8 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini i člana 39 stav 1 Poslovnika o radu Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika, na sjednici održanoj od 15. do 21. marta  2005. godine donijela je

O D L U K U

I

Pokretno dobro – legat Stojana Ćelića proglašava se nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: nacionalni spomenik).

Nacionalni spomenik čini 41 umjetničko djelo, i to:

• četiri ulja na platnu,
• šest crteža,
• trideset jedna grafika.

Nacionalni spomenik smješten je u Kulturno–obrazovnom centru u Bosanskom  Novom / Novom Gradu,  u Karađorđevoj ulici broj 71.

Na nacionalni spomenik se primjenjuju mjere zaštite utvrđene Zakonom o sprovođenju odluka Komisije za zaštitu nacionalnih spomenika, uspostavljene shodno Aneksu 8 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini («Službeni glasnik Republike Srpske» broj  9/02).

II

Vlada Republike Srpske dužna je da obezbijedi pravne, naučne, tehničke, administrativne i finansijske mjere za zaštitu, konzervaciju i prezentaciju nacionalnog spomenika.

III

Vlada Republike Srpske obezbijediće odgovarajuće fizičke i tehničke uslove za čuvanje nacionalnog spomenika i vršiće nadzor nad njegovom zaštitom.

Izlaganje i ostali vidovi prezentacije pomenute zbirke na području Bosne i Hercegovine vršiće se na osnovu uslova koje utvrdi ministarstvo nadležno za kulturu u Republici Srpskoj.

IV

Svako a posebno nadležni organi Republike Srpske, gradske i opštinske službe suzdržaće se od preduzimanja bilo kakvih radnji koje mogu da oštete nacionalni spomenik ili dovedu u pitanje njegovu zaštitu i rehabilitaciju.

V

Iznošenje nacionalnog spomenika ili njegovih pojedinih dijelova ( u daljnjem tekstu: pokretno nasljeđe) iz Bosne i Hercegovine nije dozvoljeno.

Izuzetno od odredbe stava 1 ovog člana, dozvoljeno je privremeno iznošenje pokretnog nasljeđa iz Bosne i Hercegovine radi prezentacije ili konzervacije ukoliko se utvrdi da konzervatorske radove nije moguće izvršiti u Bosni i Hercegovini.

Odobrenje za privremeno iznošenje pokretnog nasljeđa iz Bosne i Hercegovine, u smislu prethodnog stava, daje Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika (u daljnjem tekstu: Komisija) ukoliko bude nedvosmisleno utvrđeno da to neće ni na koji način ugroziti nacionalni spomenik.

U svom rješenju o odobrenju za privremeno iznošenje pokretnog nasljeđa iz Bosne i Hercegovine Komisija utvrđuje sve uslove pod kojima se to iznošenje može da izvede, rok za vraćanje dobra u zemlju, kao i zaduženja pojedinih organa i institucija za obezbjeđenje tih uslova, te o tome obavještava Vladu Republike Srpske, nadležnu službu bezbjednosti, carinsku službu Bosne i Hercegovine i javnost.

VI

Ova odluka dostaviće se Kulturno–obrazovnom centru u Novom Gradu/ Bosanskom Novom, Vladi Republike Srpske, republičkom ministarstvu nadležnom za kulturu i nadležnoj službi zaštite nasljeđa na nivou Republike Srpske radi sprovođenja mjera utvrđenih u tač. II - V ove odluke.

VII

Sastavni dio ove odluke je obrazloženje sa pratećom dokumentacijom koje je dostupno na uvid zainteresovanim licima u prostorijama i na web-stranici Komisije (http://www.aneks8komisija.com.ba).

VIII

Shodno članu V stav 4 Aneksa 8 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini, odluke Komisije su konačne.

IX

Ova odluka stupa na snagu danom donošenja i objaviće se u «Službenom glasniku BiH».

Ovu odluku Komisija je donijela u sljedećem sastavu: Zeynep Ahunbay, Amra Hadžimuhamedović, Dubravko Lovrenović, Ljiljana Ševo i Tina Wik.

Broj: 04-2-950/03-4

16. marta  2005. godine

Sarajevo

Predsjedavajuća Komisije

Amra Hadžimuhamedović

O b r a z l o ž e n j e

I- UVOD

Na osnovu člana 2 stav 1 Zakona o sprovođenju odluka Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika, uspostavljene shodno Aneksu 8 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini, «nacionalni spomenik» je dobro koje je Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika proglasila nacionalnim spomenikom, u skladu sa čl. V i VI Aneksa 8 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini, sve dok Komisija ne donese konačnu odluku o njegovom statusu, a za šta ne postoji vremensko ograničenje, i bez obzira na to da li je za navedeno dobro podnesen zahtjev.

JU Kulturno–obrazovni centar iz Bosanskog Novog/Novog Grada 30.6.2003. godine u Sarajevu uputila je Komisiji predlog da se pokretno dobro legat Stojana Ćelića, koje se čuva u Kulturno-obrazovnom centru u Bosanskom Novom/Novom Gradu, proglasi nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine. Komisija je pokrenula postupak za proglašenje legata Stojana Ćelića nacionalnim spomenikom u skladu sa članom V Aneksa 8 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini i članom 35 Poslovnika o radu Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika.

II- PRETHODNI POSTUPAK

U postupku koji je prethodio donošenju konačne odluke o proglašenju dobra nacionalnim spomenikom izvršen je uvid u:

• dokumentaciju JU Kulturno–obrazovni centar u Bosanskom Novom/Novom Gradu o predmetu u postupku.

Na osnovu uvida u prikupljenu dokumentaciju utvrđeno je sljedeće:

1. Podaci o dobru

Lokacija

Legat Stojana Ćelića smješten je u JU Kulturno–obrazovni centar, u staroj zgradi Skupštine opštine, u Karađorđevoj ulici broj 71, u Bosanskom Novom/Novom Gradu.

Istorijski podaci

Stojan Ćelić je rođen 16. februara 1925. godine u Bosanskom Novom/Novom Gradu. Sa porodicom se preselio u Beograd 1937. godine. Tokom 1942. godine pohađao je časove crtanja u školi Mladena Josića. Akademiju (danas Fakultet) likovnih umetnosti u Beogradu je upisao 1943. godine, u klasi Nedeljka Gvozdenovića. Diplomirao je 1951. godine i upisao je specijalni tečaj – postdiplomske studije koje je završio 1953. godine. Naredne godine je izabran za asistenta na pomenutom fakultetu, a ubrzo zatim (1957) za docenta. U periodu od 1971. do 1973. godine bio je dekan na Fakultetu likovnih umetnosti. Od 1956. do 1960. godine bio je sekretar Saveza likovnih umetnika Jugoslavije. U periodu od 1965. do 1970. godine bio je glavni i odgovorni urednik časopisa "Umetnost". Bio je redovni član SANU od 1978. godine. Izlagao je u zemlji i inostranstvu(1). Prvu samostalnu izložbu je imao 1954. godine. Dobitnik  je većeg broja nagrada(2). Autor je nekoliko monografija kao što su, npr., “Nedeljko Gvozdenović” i “Marko Čelebanović”, zatim, autor je mnogobrojnih tekstova o likovnoj umjetnosti, te knjiga “Između sveta i slike” ("Nolit", 1981) i “Sudbina skulpture” ("Clio", 1994). Osim slikarstvom i grafikom, bavio se tapiserijom(3), mozaikom i likovnom kritikom.

Umro je 30. aprila 1992. u Beogradu.

«Period Ćelićevog stupanja na umetničku scenu poklapa se sa periodom jugoslovenske (SFRJ) umetnosti posle 1950. godine koji je obeležen procesima kontinuiteta i diskontinuiteta. Kontinuitet su, uglavnom, oličavali slikari predratnih pokolenja, koji posle napuštanja socrealizma aktueliziraju varijante kolorizma i ekspresionizma. Diskontinuitet prvo oličavaju pristalice istog pokolenja, a zatim mlađi slikari.

Mlađi slikari se okupljaju oko nekoliko umetničkih grupa – 'Samostalni', 'Jedanaestorica ', 'Decembarska grupa ', 'Medijala ', enformelisti – u kojima su se razvijale upečatljive stvaralačke ličnosti i poetike geometrizma, fantastike, figuracije i apstrakcije različitih tipova. Posle ekspresionizma boje i gesta, formuliše se među mlađim autorima u  'Decembarskoj grupi ' geometrizam (4)» (Protić, 2003).

«Ćelićevo stupanje na likovnu scenu podudaralo se sa nekoliko bitnih istorijskih događaja kako na domaćem prostoru, tako i na inostranom, a koji su kao posledicu imali promenu stava jugoslovenske zvanične politike prema umetnosti. Deo pripadnika nove generacije slikara, među njima i Ćelić, shvatili su da je neminovno uključivanje domaće umetnosti u svetske tokove. Svoj bunt prema tradicionalno-ideološkim strukturama društva oni su formulisali kroz dva paralelna toka koji će ih odrediti u društvenom i umetničkom smislu.

Prvi, organizacioni, konkretizovan je formiranjem umetničkih grupa, kao udruživanje radi manifestovanja stava, čime se objašnjava raznorodnost umetničkih izraza, jer nije bila bitna međusobna stilska usaglašenost, već funkcija. Ćelić je pre bio član grupe 'Samostalni', a zatim 'Decembarske grupe '(5).

Drugi, likovni tok, podrazumijevao je definisanje uporišnih tačaka umjetnosti koju je trebalo razvijati.

Oba ova toka su odredila Ćelićev kasniji rad. Znao je  "da su velika događanja na političkom planu morala da utiču i na sferu kulture'' (Subotić, 1996, 52).

Ćelić i njegovi savremenici su uočavali da je za priključenje tadašnje jugoslovenske umjetnosti evropskim i svjetskim tokovima neophodno razriješiti nekoliko, za te prilike i vrijeme, važnih pitanja:

-     uspostaviti kontinuitet umjetničkog toka prekinut ratom,

-     prevazići jake uticaje ideoloških struktura društva,

-     ustanoviti vrijednosne obrasce na kojima treba da počiva nova umjetnost,

-     izabrati stilska i idejna načela.

U vezi s tim Ćelić je smatrao da «naša umetnost mora misliti posebno o svom sopstvenom razvoju».

«Njegovi oslonci su, pored konvencionalnih likovnih rešenja koje je sretao u renesansnoj i klasicističkoj umetnosti, pre svega kod Pusena, i pored zaostavštine koju je izučavao u našem i vizantijskom srednjovekovnom živopisu i ikonopisu, bili vezani za uzore koji su suštinski izgradili modernu misao XX veka, ali mu nisu bili strani ni evropski nosioci njemu hronološki bliskih tendencija» (Subotić, 1996, 57). Međutim, Ćelić je insistirao da «u odnosu naše i svetske, posebno pariske, umetnosti treba tragati na različitostima, a ne na uobičajenim traženjima sličnosti. Govorio je o jedistvenim procesima u stvaranju, o bitnim i neponovljivim odlikama jedne sredine i jedne ličnosti, dakle, o nemogućnostima da se delo poistoveti sa opusima koji su nikli u posve različitim uslovima, u nekom drugom kraju sveta, čak i kada su hronološki raskoraci mali» (Subotić, 1996, 59).

U rješavanju pitanja recepcije realnosti Ćelić je predstavljao krajem pedesetih i početkom šezdesetih osnove svoje umjetnosti. Proces racionalizacije slike(6) najvećim dijelom se odvijao kroz analizu prostora (Ristanović, 2004).

«Gotovo celokupno stvaralaštvo Stojana Ćelića zavisilo je upravo od prostornih određenja, od prisvajanja prostora kao bitnog motiva u svim njegovim varijetetima, od pokušaja da se prostor protumači ne samo kao dvodimenzionalna transpozicija našeg okružja već kao misaoni fenomen koji nadilazi čovekovo iskustvo i otvara mu vrata transcendentalnog i imaginativnog. Ako se izuzmu kratkotrajna slikanja portreta – nema drugih klasičnih slikarskih tema, mrtvih priroda ili figuralnih kompozicija: ceo Ćelićev opus posvećen je prostoru, i to u rasponu od slikanja konkretnog predela do njegove postepene sublimacije i pretakanja u apstraktne kompozicije. I još dalje, u zreloj fazi, kada je  'pomerio granice prostora ' - do traganja za četvrtom dimenzijom, za kosmičkim prostorima, do sazvežđa i galaksija – do mentalnog prostora vansaznajnih područja» (Subotić, 1996, 56-57).

Nastanak legata Stojana Ćelića u Bosanskom Novom/Novom Gradu(7) vezan je za uspostavljanje kontakata nastalih između slikara i predstavnika tadašnje Opštine Bosanski Novi i Zavičajnog muzeja prilikom izložbe slika u Banjoj Luci. Legat je nastao s ciljem popularizacije likovne umjetnosti. Tokom 1985. godine Ćelić je posjetio Bosanski Novi i sa predsjednikom Opštine Milošem Dejanovićem postigao sporazum o uslovima za poklanjanje legata – zbirke umjetničkih slika i crteža gradu. Dogovoreno je da se prostorije u tadašnjoj Titovoj ulici broj 42 u roku od godinu dana adaptiraju i u njih smjeste zbirke. Tom prilikom je razrađivana ideja o organizovanju buduće likovne kolonije u Rakanima.

2. Dosadašnja zakonska zaštita

Legat do sada nije bio pod zaštitom.

3. Opis dobra

Legat Stojana Ćelića smješten je u Galeriji Zavičajnog muzeja u okviru JU Kulturno-obrazovni centar Bosanski Novi/Novi Grad. U pomenutoj instituciji legat se nalazi od 1988. godine, nakon što je napravljen dogovor između slikara i Opštine Bosanski Novi. Legat čine:

• četiri ulja na platnu,
• šest crteža,
• trideset jedna grafika.

U okviru Galerije nalaze se radovi i B. Karanovića, Đ. Mazalića, Lazara Drljače, Z. Mandića, M. Kopanje, V. Sovilja, L. Buisona i D. Derube.

Legat Stojana Ćelića čine sljedeća djela:

1. MORE

Inventarni broj: 00001,

Tehnika: ulje na platnu,

Godina izrade: 1980/81.

Dimenzije:130x162 cm,

Signatura: ćirilica, s.d. S. Ćelić,

Opis: Apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje:zelena, plava i siva.

2. MORE VI

Inventarni broj: 00002,

Tehnika: ulje na platnu,

Godina izrade: 1983.

Dimenzije: 130x162 cm,

Signatura: ćirilica, d.d. S. Ćelić,

Opis: Apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: tamnoplava i svijetloplava.

3. OBALA POD KIŠOM II

Inventarni broj: 00003,

Tehnika: ulje na platnu,

Godina izrade: 1986.

Dimenzije:135x125 cm,

Signatura: ćirilica, d.d. S. Ćelić,

Opis: Apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: plava, siva i zelena.

4. SEVER II

Inventarni broj: 00004,

Tehnika: ulje na platnu,

Godina izrade: 1990.

Dimenzije: 100x80 cm,

Signatura: ćirilica, d.d. S. Ćelić,

Opis: Apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: plava, siva, oker i crna.

5. ŠEMA IKAROVOG PADA

Inventarni broj: 00005,

Tehnika: crtež – tuš na papiru, čelično pero, papir cm fabriano,

Godina izrade: 1973.

Dimenzije: 69x104 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić, Šema Ikarovog pada, 1973.

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

6. CRTEŽ II

Inventarni broj: 00006,

Tehnika: crtež – tuš na papiru, čelično pero, papir cm fabriano,

Godina izrade: 1975.

Dimenzije: 69x104 cm,

Signatura: ćirilica, d.d. S. Ćelić,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

7. OBALA POD KIŠOM

Inventarni broj: 00007,

Tehnika: crtež – tuš na papiru, čelično pero, papir arches,

Godina izrade: 1973.

Dimenzije: 76x57 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić, Crtež za 1978.

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

8. MEDITERAN

Inventarni broj: 00008,

Tehnika: crtež – tuš na papiru, čelično pero, papir cm fabriano,

Godina izrade: 1978.

Dimenzije: 69x104 cm

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić, Crtež za 1978.

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

9. CRTEŽ ZA 1978 (I) EHO

Inventarni broj: 00009,

Tehnika: crtež – tuš na papiru, čelično pero, papir cm fabriano,

Godina izrade: 1978.

Dimenzije: 69x104 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić, Crtež za 1978 (I) EHO

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

10. CRTEŽ ZA 1978 V

Inventarni broj: 000010,

Tehnika: crtež – tuš na papiru, čelično pero, papir cm fabriano,

Godina izrade: 1987.

Dimenzije: 69x100 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić, Crtež za 1978 (V)

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

11. UTJEHA LIŠĆA I

Inventarni broj: 000011,

Tehnika: grafika – serigrafija-svilotisak, japanski papir,

Godina izrade: 1953/82.

Dimenzije: 65x50 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. 1/25, d.s. Stevan Raičković, Utjeha lišća I, d.d. 1953/82.

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

12. UTJEHA LIŠĆA II

Inventarni broj: 000012,

Tehnika: grafika – serigrafija-svilotisak, japanski papir,

Godina izrade: 1953/82.

Dimenzije: 65x50 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. 1/25, d.s. Stevan Raičković, Utjeha lišća II, d.d. 1953/82.

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

13. UTJEHA LIŠĆA III

Inventarni broj: 000013,

Tehnika: grafika – serigrafija-svilotisak, japanski papir,

Godina izrade: 1953/82.

Dimenzije: 65x50 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. 1/25, d.s. Stevan Raičković, Utjeha lišća III, d.d. 1953/82.

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

14. UTJEHA LIŠĆA IV

Inventarni broj: 000014,

Tehnika: grafika – serigrafija-svilotisak, japanski papir,

Godina izrade: 1953/82.

Dimenzije:65x50 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. 1/25, d.s. Stevan Raičković, Utjeha lišća IV, d.d. 1953/82.

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

15. UTJEHA LIŠĆA V

Inventarni broj: 000015,

Tehnika: grafika – serigrafija-svilotisak, japanski papir,

Godina izrade: 1953/82.

Dimenzije: 65x50 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. 1/25, d.s. Stevan Raičković, Utjeha lišća V, d.d. 1953/82.

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

16. FIGURE IGRAJU

Inventarni broj: 000016,

Tehnika: bakropis,

Godina izrade: 1954.

Dimenzije: 65x50 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić, d.s. Figure igraju, d.d. bakropis,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

17. OTPOR

Inventarni broj: 000017,

Tehnika: bakropis, akvatinta,

Godina izrade: 1955.

Dimenzije: 65x48 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. V/X 1955, d.s. Otpor, d.d. bakropis, akvatinta,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

18. KOREN

Inventarni broj: 000018,

Tehnika: bakropis,

Godina izrade: 1956.

Dimenzije: 50x65 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. III/XX, d.s. Koren, d.d. 1956,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

19. ZAGONETKA

Inventarni broj: 000019,

Tehnika: bakropis, akvatinta,

Godina izrade: 1957.

Dimenzije: 65x50 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. III/X, d.s. Zagonetka, d.d. 1957,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

20. PRIZRENSKI PREDEO

Inventarni broj: 000020,

Tehnika: bakropis,

Godina izrade: 1957.

Dimenzije: 50x65 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. V/X, d.s. Prizrenski predeo, d.d. 1957,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

21. JEDNOSTAVNI PREDEO

Inventarni broj: 000021,

Tehnika: bakropis, akvatinta,

Godina izrade: 1957.

Dimenzije: 50x65 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. V/X, d.s. Jednostavni predeo, d.d. 1957, bakropis, akvatinta,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

22. DRUGO PODNEBLJE I

Inventarni broj: 000022,

Tehnika: bakropis,

Godina izrade: 1961.

Dimenzije: 48x65 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. X/X, 1961, d.s. Drugo podneblje I, d.d. bakropis, akvatinta,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

23. DRUGO PODNEBLJE II

Inventarni broj: 000023,

Tehnika: bakropis,

Godina izrade: 1961.

Dimenzije: 48x65 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. X/X, 1961, d.s. Drugo podneblje II, d.d. bakropis,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

24. RAĐANJE DANA

Inventarni broj: 000024,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-bakropis, akvatinta,

Godina izrade: 1963.

Dimenzije: 76x56 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. III/X, 1961. d.s. Rađanje dana, d.d. 1963,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

25. NAPUŠTENE PISTE

Inventarni broj: 000025,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-bakropis, akvatinta,

Godina izrade: 1965.

Dimenzije: 70x52 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić, Napuštene piste, d.s. februar 1965, 8/8,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: tamnoplava, svijetloplava i oker.

26. KRAJ LETA II

Inventarni broj: 000026,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-bakropis, akvatinta,

Godina izrade: 1965.

Dimenzije:76x56 cm,

Signatura: d.l. S. Ćelić. E.A. III/X, d.s. Kraj leta II, d.d. 1965.

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna, bijela i crvena.

27. TEZEJEVO PROKLETSTVO

Inventarni broj: 000027,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-bakropis, akvatinta,

Godina izrade: 1965.

Dimenzije: 76x56 cm,

Signatura: d.l. S. Ćelić. E.A. III/X, d.s. Tezejevo prokletstvo, d.d. 1965.

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

28. NEŽNI OSTACI ZEMLJE

Inventarni broj: 000028,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, akvatinta,

Godina izrade: 1966.

Dimenzije: 76x56 cm,

Signatura: d.l. S. Ćelić. E.A. IX/X, d.s. Nežni ostaci zemlje,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

29. VETAR

Inventarni broj: 000029,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, akvatinta, bakropis,

Godina izrade: 1967.

Dimenzije: 76x56 cm,

Signatura: d.l. 15/20, S. Ćelić, 1967, d.s. Vetar, bakropis, akvatinta,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i oker.

30. PROSTORI

Inventarni broj: 000030,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, akvatinta,

Godina izrade: 1967.

Dimenzije: 76x56 cm,

Signatura: d.l. S. Ćelić. E.A. III/X, 1967, d.s. Prostori, d.d rav.nagr., akvatinta,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

31. PUSTINJA

Inventarni broj: 000031,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, bakropis,

Godina izrade: 1967.

Dimenzije: 78x54 cm,

Signatura: ćirilica, S. Ćelić, spec. otisak, d.s. PUSTINjA, d.d. 1967,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i oker.

32. VELIKA TAMNA POVRŠINA

Inventarni broj: 000032,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, akvatinta, bakropis,

Godina izrade: 1969.

Dimenzije: 76x56 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. E.A. VII/X S. Ćelić, d.s. Velika tamna površina, d.d. akvat., bakropis, 1969,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

33. POMERENE GRANICE PROSTORA

Inventarni broj: 000033,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-bakropis, akvatinta,

Godina izrade: 1970.

Dimenzije: 76x56 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. IX/X, d.s. Pomerene granice prostora, d.d. 1970,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

34. RAZDVAJANJE

Inventarni broj: 000034,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, bakropis, akvatinta,

Godina izrade: 1971.

Dimenzije: 76x56 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić, 2/20, d.s. Razdvajanje, bakropis, akvatinta, 1971,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladava sljedeća boja: crna.

35. DAN I RAĐANJA I SMRTI

Inventarni broj: 000035,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, bakropis, akvatinta,

Godina izrade: 1972.

Dimenzije: 78x54 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. spec. otisak, d.s. Dan i rađanja i smrti, d.d. 1972,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

36. METAMORFOZE I

Inventarni broj: 000036,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, akvatinta,

Godina izrade: 1982. 

Dimenzije: 56x76 cm,

Signatura:  ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. IX/XX, d.d. Metamorfoze I, d.d. 1982,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna.

37. METAMORFOZE II

Inventarni broj: 000037,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, akvatinta,

Godina izrade: 1982.

Dimenzije: 56x76 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. IX/XX, d.d. Metamorfoze II, d.d. 1982,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladava sljedeća boja: crna.

38. METAMORFOZE III

Inventarni broj: 000038,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, akvatinta,

Godina izrade: 1982.

Dimenzije: 56x76 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić. E.A. III/XX, d.d. Metamorfoze III, d.d. 1982,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladava sljedeća boja: crna.

39. TERA

Inventarni broj: 000039,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, akvatinta,

Godina izrade: 1982.

Dimenzije: 76x56 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić, spec. otisak, I/X, d.s. TERRA, d.d. 1982,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i siva.

40. ZEMLJA

Inventarni broj: 000040,

Tehnika: grafika – kombinovana tehnika-ravno nagrizanje, akvatinta,

Godina izrade: 1983.

Dimenzije: 76x56 cm,

Signatura: ćirilica, d.l. S. Ćelić, 19/50, d.s. Zemlja 1983, d.d. 1983,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna i bijela.

41. 1979.

Inventarni broj: 000041,

Tehnika: grafika – serigrafija,

Godina izrade: 1979.

Dimenzije: 50x70 cm,

Signatura: ćirilica, d.d. XI/XX S. Ćelić, 1979,

Opis: Grafička apstrakcija. Preovladavaju sljedeće boje: crna, svijetloplava i crvena.

4. Sadašnje stanje dobra

Sadašnje stanje predmeta može da se opiše  na sljedeći način:

• predmeti nisu pretrpjeli oštećenja usljed ratnih dejstava,
• predmeti su izloženi u prostoru namijenjenom stalnoj postavci Muzeja na drugom spratu zgrade.

III- ZAKLJUČAK

U skladu sa navedenim, a koristeći Kriterijume za proglašenje dobra nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine («Službeni glasnik BiH» br.  33/02 i 15/03), koji se odnose na pokretno nasljeđe Bosne i Hercegovine, Komisija donosi odluku o proglašenju legata Stojana Ćelića nacionalnim spomenikom.

Kriterijumi na kojim je zasnovana odluka su:

B. Istorijska vrijednost

C. Umjetnička i estetska vrijednost

D. Čitljivost 

D. II.   Svjedočanstvo o istorijskim mijenama,

D. III.  Djelo značajnog umjetnika ili graditelja,

D. V.   Svjedočanstvo o tipičnom načinu života u određenom razdoblju.

I. Cjelovitost (cjeline, područja, zbirke)

I. I.  Fizička cjelovitost (kompaktnost),

I. II.  Homogenost,

I. III.  Zaokruženost (kompletnost),

I. IV.  Nenarušenost stanja.

U prilogu ove odluke je sljedeća dokumentacija:

            Dokumentacija JU Kulturno–obrazovni centar Novi Grad/Bosanski Novi.

Prilozi:

a.      Legat Stojana Ćelića – inventarni popis,

b.      Intervju Stojana Ćelića – Radio Bosanski Novi. Intervju vodio urednik pomenutog radija Predrag Šarac 18.5.1985. godine,

c.      Pismo Stojana Ćelića direktoru Zavičajnog muzeja u Bosanskom Novom Anti Milinoviću od 5.6. 1985. godine,

d.      Pismo Stojana Ćelića direktoru Zavičajnog muzeja u Bosanskom Novom Anti Milinoviću od 12.12. 1985. godine,

e.      Pismo Stojana Ćelića direktoru Zavičajnog muzeja u Bosanskom Novom Anti Milinoviću od 12.12. 1985. godine sa spiskom radova koje poklanja Muzeju,

f.        Pismo direktora Zavičajnog muzeja u Bosanskom Novom Ante Milinovića upućeno Stojanu Ćeliću 20.12.1985. godine,

g.      Pismo direktora Zavičajnog muzeja u Bosanskom Novom Ante Milinovića upućeno Stojanu Ćeliću 28.1.1986. godine,

h.      Pismo direktora Zavičajnog muzeja u Bosanskom Novom Ante Milinovića upućeno Stojanu Ćeliću 12.2.1986. godine,

i.        Ugovor o legatu, sastavljen u Beogradu 8.6.1988. godine.

Dokumentacija u prilogu odluke je javna i dostupna i uvid u nju može da bude izvršen putem pismenog zahtjeva upućenog Komisiji za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine.

Korišćena literatura

U toku vođenja postupka proglašenja legata Stojana Ćelića, smještenog u JU Kulturno–obrazovni centar Novi Grad/Bosanski Novi, korišćena je sljedeća literatura:

1978.   Husedžinović, Meliha, Stojan Ćelić, Katalog izložbe, Galerija likovnih umjetnosti Banja Luka, Banja Luka, 1978.

1996.   Subotić, Irina, Snoviđenja iz stvarnosti. Stojan Ćelić, Beograd, 1996, 9-101.

1996.   Simeonović, Ivana, Umetničko delo kao dokaz o vrhunskoj ljudskoj kreativnoj moći. Stojan Ćelić, Beograd, 1996, 107-166.

2003.   Ćirić, Sonja, Jedan vek grafike: kultura, suština, vreme, "Vreme" broj 673, Beograd,  23.11. 2003.

2004.   Ristanović, Sava, Stojan Ćelić – grafike, crteži, pasteli, Katalog izložbe, Gradska galerija Užice, Užice, 2004.

2004.   Vukotić, Olivera, Rani radovi-izložba «Decembarska grupa», Galerija Zepter, Dnevnik, 12.1.2004, Novi sad, 2004.

2003.   Protić, Miodrag B., Slikarstvo i vajarstvo 20. veka – Druga epoha – slikarstvo posle 1950. godine, Beograd, 2003, www.rastko.org.yu.

Tišma-Klinić, Mirela, neobjavljena dokumentacija JU Kulturno-obrazovni centar u Novom Gradu/Bosanskom Novom,

www.novigrad-bosanski novi.rs

(1) Godine 1951. prvi put izlaže svoja djela i biva zapažen od kritike.

1952-1954. Izlaže sa grupom "Samostalni".

1953. Izlaže grafiku.

1954. Izlaže grafiku u Veneciji u okviru izložbe Savremena jugoslovenska grafika. Prva samostalna izložba u Beogradu (izloženo je 17 slika i 17 crteža).

1958. Učestvuje u radu umjetničke kolonije "Ečka".

1961. Radi karton za tapiseriju "Jednostavni predeo" izvedenu u Ateljeu 61.

1963. Putuje u Grčku kao komesar izložbe "Savremeno jugoslovensko slikarstvo i grafika".

1964. Izlaže u Veneciji.

1967. Izlaže na Sedmoj međunarodnoj izložbi grafike u Parizu.

1969. Izlaže u Sao Paulu.

1971. Učestvuje u radu kolonije u Sićevu.

1978. Izvodi prvi veliki mozaik "U čast Sunca" za fabriku "Prvi maj" u Pirotu.

1983-1984. Otvara retrospektivnu izložbu u muzeju savremene umjetnosti u Beogradu, Ljubljani i Sarajevu.

1984. Učestvuje u radu likovne kolonije u Počitelju.

1987. Samostalno izlaže slike i grafike u Jugoslovenskom kulturnom centru u Parizu. Učestvuje u radu likovne kolonije Rakani (Bosanski Novi/Novi Grad).

1987-1988. Intenzivno radi pastele koje izlaže u Sarajevu i Beogradu.

1988. Otvoren Legat Stojana Ćelića u Bosanskom Novom.

1990. Otvara retrospektivnu izložbu u Galeriji SANU. Izradio seriju pastela koja je izložena u Ćupriji povodom Matićevih dana.

1992. Priređena izložba "Umetnički portret Stojana Ćelića" u Narodnom muzeju u Beogradu. Iste jeseni izložba je izmijenjena i prenijeta u Novi Sad u Galeriju likovne umetnosti.

1993. U Konaku kneginje Ljubice u Beogradu otvorena retrospektivna izložba grafika. U skraćenom vidu izložba je prenijeta u Pančevo. Objavljen kalendar Investbanke sa 12 reprodukcija u boji (Tišma-Kalinić, neobjavljena dokumentacija).

(2) 1958. Oktobarska nagrada za grafiku.

1960. Sedmomajska nagrada za slikarstvo.

1969. Nagrada "Politike" za samostalnu izložbu u Salonu Muzeja savremene umetnosti.

1972. Oktobarska nagrada za slikarstvo.

1984. Plaketa grada Beograda 1944-1948. za rad i doprinos u razvoju Beograda.

1988. Orden rada sa crvenom zastavom.

1989. Dobija nagradu AVNOJ-a (Tišma-Kalinić, neobjavljena dokumentacija).

(3)  «Jednostavni predeo», Atelje 61 u Beogradu, institucija koja čuva i izlaže tapiserije.

(4) «Geometrizam je počeo kao figurativan pravac koji je prešao na asocijativan ('apstraktni predeli'), te na kraju u apstraktan kakav susrećemo kod Lazara Vozarevića (1925. do 1968. godine), Mladena Srbinovića (1925. do 1992. godine), Stojana Ćelića (1925. do 1992. godine), Miodraga B. Protića (1992. godine). Poimanjem površinskog, čistog, dekorativnog, prvi put je osporen 'proživljeni' način nijansiranja svakog centimetra, iluzionistički dubinski prostor je zamenjen topološkim, površinskim. U platnima često velikih dimenzija postignuti su frontalnost i simetričnost, regulativno središte, novo shvatanje predmeta. Time je kasnije, tokom šezdesetih i sedamdesetih godina, olakšan prelaz na apstrakciju kao formalni minimum koji teži duhovnom maksimumu, obnavljanje nasleđa konstruktivizma i supermatizma, težnja ka apsolutnom, ka redu, skladu i srazmeri kao oznakama moralne vrednosti» (Protić, 2003).

(5) Među prvima, članovi ove grupe su bili: Miodrag Protić, Stojan Ćelić, Mladen Srbinović, Zoran Petrović, Miloš Bajić, Lazar Vozarević, Lazar Vujaklija... (Protić, 2003).

(6) Najbolje može da se prati kroz crteže kao odraz unutrašnjih preispitivanja, i to posebno u seriji o predjelima iz tog perioda.

(7) Irina Subotić, govoreći o Ćelićevom odnosu prema Bosni, kaže: “On Bosnu nije slikao, kao Jovan Bjelić, on je njoj pripadao mekotom svoje uklopljenosti u prirodu i nekim dubokim, teško opisivim senzibilitetom koji se graničio sa nostalgijom, a ponekad i melanholijom” (Subotić, 1996, 100).